MEMURLAR TARAFINDAN İŞLENEN DİSİPLİN SUÇLARI HAKKINDA RÖPORTAJ

Sayın Naryaprağı, Merhabalar. İyi
çalışmalar.

Merhaba Sayın Uğurlu, size ve
okuyuculara iyi dileklerimi sunarım.Bu günkü söyleşi konumuz memurlar
tarafından işlenen disiplin  suçları,
söyleşiye başlayalım mı?

Elbette, Sayın Uğurlu,

Disiplin suçu ne demektir?

Sayın Uğurlu, öncelikle belirtmek isterim
ki, sohbet tarzında yaptığımız bu konuşmaların amacı, İlçemizdeki 4000
civarında olan memur kardeşlerimizin, arkadaşlarımızın görevleri ile ilgili
karşılaşabilecekleri olumsuzluklarda genel bir kanaat sahibi olmalarını
sağlamak, Siverekgenclik .com okuyucularına faydalı olmaktır.Bu nedenle temel
çizgileri çizdiğimizin konu hakkında daha ayrıntılı bilgiyi mevzuat
kitaplarında veya kişiye özel hukuki danışmalarla edinebileceklerini ifade
edeyim.

Bu açıklamadan sonra diyebiliriz ki
disiplin suçu; Memurların kamu hizmetine ait düzenini bozulmasına yol açan
eylem-eylemsizlik durumlarıdır diyebiliriz.

Memurların görevleri ile ilgili
konulan kurallara uymadıkları, yapmamaları istenen eylemleri yaparak veya
kanun, tüzük, yönetmelik hükümlerine göre yapmak zorunda olduğu görevlerin
yapmayan bir konumda olabilirler.

Sayın
Naryaprağı, memur olma statüsünün gereği olarak uymaları için memurların
uyacakları kurallara disiplin kuralları diyebiliriz. O halde disiplin cezası
nedir?

Disiplin
cezası ise memurlara, işledikleri disiplin suçları nedeniyle uygulanan idari
nitelikteki yaptırımlardır. Disiplin yaptırımları (cezaları) ile kamu
hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlayacak olan çalışma düzeninin
korunması amaçlanmaktadır.

Sayın
Naryaprağı, süreç nasıl başlar ?

Disiplin
soruşturması disiplin suçu sayılan eylemlerin gerçekleştiği iddiasının soruşturmaya
yetkili amirlerce öğrenilmesi ve soruşturma onayı verilmesi ile başlamaktadır. Bu durum,
amirin bizzat suçu tespit etmesi(geç gelme),denetim sırasında yapılan
tespit(zimmet)veya şikâyet(görevi yapmama) yollarından biri ile öğrenilmesinden
itibaren başlar. Önemli bir noktaya değinmek isterim. Disiplin suçlarında
şikâyet, ceza kovuşturmasına başlama talebi olarak değil, "ihbar"
olarak kabul edilir ve geri alınması mümkün değildir.  

Sayın
Naryaprağı, hakkımızda disiplin soruşturması açıldığını nasıl öğreniriz.

Aykırı
durumun tespiti veya şikâyet sonrası muhakkik tayini yapılıp, inceleme veya
doğrudan soruşturma işlemlerine başlanıp ifademiz veya savunmamız istendiği
andan itibaren soruşturmanın başladığını öğreniriz.

Sayın
Naryaprağı, hakkımızda disiplin soruşturması açıldığını öğrendiğimiz zaman ne
yapmalıyız?

Sohbetin önemli sorusu bu herhalde, cevabımda öyle

Disiplin soruşturması açıldığı andan itibaren kendisine soruşturma açılan
memurun soruşturulmaktan doğan hakları da başlar.

Sayın
Naryaprağı, bunlar nelerdir?

Bunlar; Soruşturmadan haberdar edilmek,
dosyayıinceleme, belgelerden örnek alma, savunma hakkı, ihtiyaç duyduğunuz da
savunma için ek sure isteme ve alma, tanıkları sorguya çekme ve/veya çektirme,
lehe olan delilleri de toplatmak, son savunma yapabilme ve verilen karar
hakkında bilgi sahibi olmak gibi     

Yine
muhakkik, her soruşturma işlemini bir tutanakla tespit etmek zorundadır. Bu
tutanakta işlemin nerede ve ne zaman yapıldığı, içeriği, kimlerin katıldığı, ifade
alınmış ise sorular ve cevapları ile ilgililerin imzalarının bulunması
zorunludur.

Sayın
Naryaprağı,

Soruşturma Süreci nasıl işler? Soruşturma ne zaman tamamlanır?

Disiplin
amirinin soruşturma onayı alınması ve/veya muhakkik görevlendirilmesi ile
başlar.

Gerekli
incelemeler(tanıkların, şikâyetçinin ve soruşturulanın ifadeleri ve talep
ettikleri belgelerin toplanması) sonrası 7 günden az olmamak üzere savunma için
ilgiliye süre verilir. Soruşturulan bir bu kadar daha ek savunma izni alabilir.
Savunmanın verilmesinden sonra muhakkik raporunu hazırlayarak görevlendiren
makama /disiplin amirine raporunu verdiği anda soruşturma süreci tamamlanır.

Muhakkik
raporunu verdikten sonra ceza çeşidine göre 15 gün ve 6 ay içerisinde
kurul/disiplin amirinin cezaya karar vermesi ve 15 gün içeresinde kararın
memura tebliği gerekmektedir. Kanun disiplin cezaları içinkesin  süreler vermiştir.

Sayın
Naryaprağı,

Bazen
savunma alınmadan ifade ile ceza verildiğini duymaktayız. Bu mümkün mü?

Anayasamızın
129. maddesinde, memurlara savunma hakkı tanınmadıkça disiplin cezası
verilemeyeceğini güvence altına almıştır. Bu amir norma ışığında 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu'nun 130.maddesinde de; Devlet memuru hakkında savunma
alınmadan disiplin cezası verilemeyeceği hükme bağlanmıştır. Buna aykırı her
işlem batıldır ve cezanın düşme nedeni olur?   

Sayın
Naryaprağı,

Cezanın
hafiflettirilmesi (alt cezanın verilmesi)ne demektir?

Soruşturulan
memur iki koşulda daha hafif cezaya alır. Geçmiş çalışmaları olumlu ve iyi
derecede sicil almış olması veya çok iyi derecede sicil almış olması
gerekmektedir.

Sayın
Naryaprağı, soruşturma geçiren memurlar nasıl davranmalı?

Tebligatları atmamalı ve özellikle tebliğ tarihlerini not almalı,

İfadesini vermeden önce
suçlamayı öğrenmeli ve dosyayı iyi incelemelidir. Gerekirse belgelerin onaylı
birer örneğini talep etmelidir?   

Lehine olan belgeleri
sunmalı veya toplanmalarını yazılı olarak istemeli, tanıklarının dinlenmelerini bilgilerine başvurulmasını talep
etmelidir.

Lehine sonuç
doğuracağına inanıyorsa, tanıkların dinlenmesi sırasında hazır bulunmakistediğini
yazılı olarak bildirmelidir. Dinlenmeleri sırasında hazır bulunup, soru hakkını
kullanmalıdır.

Varsa şikâyetçiye ve
şikâyetçinin tanıklarına sorular sorulmasını yazılı olarak istemelidir.          

Muhakkik
tarafından hazırlanan soruşturma raporunu incelemek istediğinizi yazılı
bildirmeli.           

Savunmasını sadece sözlü
değil mutlaka yazılı olarak ta vermelidir. İfadesini almaya gelen muhakkik ve
müfettişe tüm söylediklerini eksiksiz olarak yazdırmalıdır.    

İfade eksiksiz yazılmalı
ve sonra dikkatli okunmalıdır. Eğer ifade doğru ve eksiksiz geçirilmişse
imzalanmalıdır. Aksi takdirde imzalamamalı ve bu konuda baskı görüyorsa yazılı
savunma talep etmeli(bunu da üst makama yazılı olarak bildirmelidir.) ve bunun
için ayrıca sürede istemelidir. Buna hakkı var

İmkânı yoksa muhakkikten
hukuki yardım(avukat) talep etmelidir. Ceza Muhakemesi Kanunu kıyasen
uygulandığından bu imkân vardır. Kişisel olanakları yeterli ise mutlaka avukat
yardımı almalıdır. Sürelerini en son saate kadar kullanmalarını öneririm.

Sayın
Naryaprağı,     

Memurun savunması
yeterli görülmeyip ceza verilirse ne yapmalı?

Savunması yeterli
görülmez ceza verilirse mutlaka ama mutlaka itiraz yollarını kullanmalı,

Memur aldığı cezayı
yersiz, hukuka aykırı veya ağır buluyorsa öncelikle itiraz ve idari dava
hakkını birlikte kullanmasını öneririm. İki yolun birlikte kullanılması
özellikle kademe ilerlemesinin durdurulması ve memurluktan çıkarma cezalarında
mutlaka birlikte kullanılmalıdır.        

Sürenin son saatini
kullanarak itiraz dilekçesini üst disiplin amiri veya kurumuna, dava
dilekçesini yine en son günün en son saatlerinde mahkemeye vermelidir.

Diğer taraftan Verilen
cezanın iptali için iptal davası açmanın yanı sıra uğramış olduğunuz
maddi veya manevi zararın giderimi için tazminat talep edebilir.    

İç hukuk yollarını şayet
tüketilmişse, olayın özelliğine göre (adil yargılanma hakkının ihlali,
ayrımcılık yasağına aykırı muamele görme vb.) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine
başvurarak ihlalin tespitini ve zararınızın giderilmesini talep edebilirsiniz.

Sayın
Naryaprağı,

Zaman aşımı
nedir?

İki türlü zaman
aşımı vardır. Soruşturma zaman aşımı ve ceza zaman aşımı        

Soruşturma zaman aşımı,suçun öğrenilmesinden
itibaren uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması
cezalarına ilişkinolarak 1ay ve memurluktan çıkarılma cezasında ise suçun
öğrenildiği tarihten itibaren 6 ay içinde soruşturmaya başlanılması
gerekmektedir. Bu süreler geçirildikten sonra soruşturma açılamaz.

Ceza zamanaşımı, Fiil işlendiği tarihten
itibaren her koşulda iki yılda ceza verilmezse ceza zaman aşımı meydana gelir.
Memur artık bu eylem/eylemsizliğindden dolayı ceza almaz.

Sayın
Naryaprağı,

Memur haklı çıktığı zaman ne yapmalıdır?

Şikâyetedenler,
soruşturmanın açılmasına sebep olanlar hakkında şikâyet ve iddialarını ispat
edemedikleri için sonucualdığınızilçedekaymakamlığa, ilde ise valiliğe disiplin
soruşturmasının sonucunu ekleyerek yoksa da soruşturma konusunu belirten bir
dilekçe ile 657 sayılı kanun 25.maddesinin işletilmesini talep etmelidir. Diğer
taraftan ceza ve tazminat davaları da açabilir ve soruşturmaya sebep olanların
hüküm giymesini veya tazminat ödemesini sağlayabilir.          

Sayın Naryaprağı, sohbet ve
misafirperverliğiniz için teşekkür ederim.

Değerli Kardeşim Uğurlu, faydalı olabiliyorsam
ben teşekkür ederim.