FIRATIN SESİ GAZETESİNİN KOÇALİ AYMAZ İLE RÖPORTAJI

Fıratın Sesi Gazetesinden, Sitemiz köşe yazarı Gazeteci M. Şükrü Dolaşın, Siverek'i Vilayet Yapma ve Kalkındırma Derneği Başkanı Koçali Aymaz ile gerçekleştirdiği özel röportaj

FIRATIN SESİ GAZETESİNİN KOÇALİ AYMAZ İLE RÖPORTAJI
26 Kasım 2010 - 13:36
DOLAŞ: Sayın Aymaz; uzun yıllardan beridir Siverek ve Siverekli için sosyal çalışmalar yürütüyorsunuz. Bu çalışmalara nasıl başladınız.
Aymaz: Bir taraftan mesleğimi icra ederken diğer taraftan kentimizin gelişmesi için çeşitli çalışmalar yapmaya gayret ettim ve bir grup arkadaşla ilk defa toplu konuttan kredi alan 6 blok 72 dairelik Şirin kent Yapı Kooperatifini kurduk. Üç yıl Yönetim Kurulunda görev aldıktan sonra kooperatif üyeliğinden ayrıldım.

Kooperatifimizin başarılı olması sonucunda kentte resmi, özel kooperatiflerin yanında özel inşaatlarda meydana gelen gelişmeler sonucunda kentimizde yapılaşmada önemli gelişmeler meydana geldi.

1987 yılında 7 hemşerimizle birlikte il valisi ve il Özel İdaresi ile ortak olarak Siverek’te ilk sanayi tesisi olan Siverek Teneke sanayini kurarak faaliyete başladık. Ancak teneke sanayi hisselerinin büyük bölümü il Özel İdaresinin olduğundan başarısız yönetim sonucunda teşvik edici olacağı yerde caydırıcı oldu.

Aynı yıl Siverek’te kurulan siverek’i il yapma Komitesine 3 arkadaşla birlikte katıldık ve merhum Av. Ali Kadirağagil ile bana İL RAPORU düzenleme görevi verildi. Yaptığımız çalışmalar sonucunda 1 il raporu ve 1 de sorun ve ihtiyaçlar raporu düzenledik. İl merkezine gelen merhum Başbakan Turgut Özal’a 2 rapor da komite tarafından sunularak il talebinde bulunuldu.

Yaptığım görüşmeler sonucunda Siverek’in il olması için 21 arkadaşla Siverek’i Vilayet Yapma ve Kalkındırma Derneğiniz kurarak 20 yıldır Siverek’in il hakkının alınmasının yanında kentin her türlü sorun ve ihtiyaçları konusunda çeşitli çalışmalar, görüşmeler, heyetler, yayınlar, araştırmalar ve projeler yaptık.

Kentimizde birlikte çalışma alışkanlığının gelişmesi, sosyal, kültürel, ekonomik gelişmelerin olması ve Sivil Toplumun gelişmesi için kooperatif ve STK’lerin kurulmasının yanında çalışmalarına da yardımcı olmaya gayret ettik.

30 Ekim 2010 tarihinde Derneğimizin 21. yıl dönümünü kutladık.

Dolaş: Siverek’in tarihi coğrafyası hakkında bilgi verir misiniz?
Koçali Aymaz: Siverek, Ören yerleri kazılarında M.Ö.3500–5000 yılları arası tarihlendirilmiş olup yaklaşık 7000 yıllık bir şehir tarihine sahiptir. Şehir, Asurlular döneminde yığma  bir tepe üzerine inşa edilen kale etrafında kurulmuştur.
Milattan sonra Araplar, İranlılar,  Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlı İdarelerinde çok mamur günler geçirdiği  gibi, çeşitli savaşlarda tahrip edilip yakılıp yıkıldığı zamanları  da olmuştur. 
Diyarbakır'ın fethinden önce Halid b.Velid tarafından eyalet  merkezi olmuş, daha sonra Bizans,  Selçuklu, 1400'lerde Timur'un  tahribatından nasibini alan Siverek sırasıyla Mısırlıların (1426),  Akkoyunluların (1435), bilahere İranlıların eline (1451) geçmiştir.  Yavuz  Sultan Selim'in Ridaniye Savaşı dönüşünde (1517) Osmanlı idaresine geçen  şehir bu tarihten itibaren Diyarbekir Beylerbeyliğine Sancak Merkezi olarak Osmanlı  idari taksimatında yerini almıştır.
Siverek 1908 yılında Mutasarraflık  yapılarak bugün Şanlıurfa ve Diyarbakır’ın ilçeleri olan Çermik, Hilvan (Karacurun), Viranşehir  Siverek'e bağlanmıştır.
Milli mücadelede ve Urfa'nın kurtuluşunda çok büyük kahramanlıklar  göstermiş, Cumhuriyetin ilanından sonra bütün bağımsız sancaklar vilayet yapılmıştır.
Siverek’te 1923 yılında vilayet olmuştur. Ne yazık ki 1925 yılında meydana gelen Şeyh Sait isyanından bir yıl sonra Siverek 30 Mayıs 1926 tarihinde Teşkilatı Mülkiye Kanunu ile Siverek cezalandırılarak vilayetlik hakkı elinden alınarak İlçe yapılmış ve Urfa’ya bağlanmıştır.
SİVEREK'İN COĞRAFİK KONUMU:
 Şanlıurfa ilinin kuzeyinde yer alan Siverek batısında Adıyaman'ın Kahta  ilçesi, batıdan kuzeye doğru uzanan  Atatürk Baraj gölü, kuzeyinde ise  Adıyaman'ın Gerger ilçesi ile Diyarbakır’ın Çermik ve Çüngüş ilçeleri,  doğusunda Diyarbakır, güney doğusunda ise kısa bir sınır ile  Mardin ili, Viranşehir ve Hilvan ilçeleri ile komşudur.    
Siverek ilçe merkezi 37.45 kuzey enlem ile 39.19 doğu boylamlarının  kesiştiği noktalarda bulunmaktadır. Siverek ilçe merkezinin denizden  yüksekliği 801 ile 840 metre arasında değişmektedir. Toplam yüz ölçümü 4314  Km'dir.
Siverek eski çağlarda Erzurum- Halep kervan yolu üzerinde iken çağımızda ise Van- İstanbul ve Erzurum-Elazığ-Diyarbakır-İstanbul kara yolu, Adıyaman- Malatya ve Viranşehir Mardin kara yolları ile ülkenin her tarafı ile kara yolu bağlantısı vardır.           
Kentimiz Şanlıurfa’ya 96 km., Diyarbakır iline 80 km,Mardin iline 190 km, Adıyaman ilme 125 km mesafededir. Kentimiz ile çevre ilçelere ve illere bağlantı sağlayan kara yollarımızın tamamı asfalttır.
DOLAŞ; Siverek’i İl Yapma ve Kalkındırma Derneği olarak faaliyetleriniz nelerdir?

Koçali Aymaz; Siverekli büyüklerimiz 1926 yılında ellerinden alınan il hakkının geri alınması için çok partili döneme geçilen yıllarda çalışmalara başlamıştır. Elimizdeki belgelerde 1957 yılında Cumhurbaşkanı merhum Celal BAYAR ve Başbakan merhum Adnan MENDERES Siverek’i ziyaretlerinde kurbanlık büyük baş hayvanın üzerine “VİLAYET” kelimesini yazıp taleplerini sözlü de dile getirmişlerdir.

Yine elimizdeki belgelere göre büyüklerimiz Siverek’in il olması için “Siverek’i vilayet yapma ve güzelleştirme cemiyeti” ‘ni kurmuş ve 1959 yılında Siverek heyeti Başbakan Adnan MENDERES ile Ankara’da görüşerek il sözünü almıştır.

Derneğimiz 30 Ekim 1990 yılında kurulduktan sonra amaçları doğrulturunda önemli çalışmalar yapmıştır.
Mülki amirlerimiz ve Belediye Başkanı, Milletvekillerimizle önemli görüşmeler yapılarak destekleri alınmıştır.

Siverek’e, il merkezine ve Diyarbakır’a gelen bakan, başbakan ve cumhurbaşkanları ile görüşülmüş il vaatleri alınmıştır.

Heyetler kurularak Ankara’ya gidilmiş il dosyaları bakanlıklara dağıtılarak görüşmeler yapılmış, Başbakan, Başbakan Yardımcısı ve Bakanlarla görüşülüp vaatler alınmıştır.
Kent girişine il tabelası asan ilk kent  olmuştur. (veya Kent girişine il tabelası asan il olmayan ilk kent olmuştur.)

Açlık grevi, yüzlerce dilekçe, mesaj, araştırma, projeler, haber ve yayınlar yapılarak ilgililere gönderilmiştir.

Dernek olarak bu çalışmalar sonucunda 2 Cumhurbaşkanı, 4 Başbakan, 3 Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı ve 9 Bakandan tam 41 il sözü alınmıştır.

İki ilçe iç nedenler, iki ilçe dış nedenler, bir ilçe deprem nedeniyle, 9 ilçe de ara seçimlerde siyasi rüşvet olarak bir adım atmadan, bir damla ter dökmeden ve beş kuruş masraf yapmadan il yapılmıştır. Devleti yöneten bu kadar liderin Sivereklilere verdikleri kesin il sözleri ise unutulmuştur.

Bu vefasızlığa karşı Siverekliler başta eski ve yeni Cumhurbaşkanı, Başbakan, Başbakan Yardımcısı ve Bakanlardan 13 tanesine sözlerini yerine getirmedikleri için maddi ve manevi tazminat davası açarak teşhir etmişlerdir. 
Böyle bir dava Türkiye’de açılan kendine has konusuyla ilk olarak hukuk tarihimize geçmiştir.

Dernek olarak kentimizin gelişip kalkınması, değişim ve dönüşümün gerçekleşmesi için de eğitim, sağlık, sosyal, kültürel, sanayi ve ticaret konularında önemli çalışmalar yaptığımızı söylemek isteriz. Bu konularda çeşitli projeler, araştırmalar, raporlar hazırladık, ilgili makamlara sunduğumuz gibi finansmanını bulduklarımızı da uyguladık. Bu arada uygulamak üzere finansman arayışı için 10’dan fazla projemiz beklemektedir. İş adamlarımızın katkılarını özellikle bekliyoruz.

Dolaş; Siverek’i neden il yapamadınız?

Koçali Aymaz; Kentimizde eski çağlardan gelen ataerkil sosyal yapının etkisi ve çok partili döneme geçişten günümüze kadar siyasi iktidarların bu yapıdan faydalanma istekleri etkili olmaktadır.

Siverekli milletvekillerimizin tamamı bize Siverek’in il olmasını desteklediklerini ve
Ellerinden gelen gayreti göstereceklerini söylemişlerdir. Ancak Dernek çalışmalarına istenen ve arzulanan desteği verdileri söylenemez.

Takdir edeceğiniz gibi il konusu siyasi bir konudur. Siyasi irade istemezse talebimizin gerçekleşmesi mümkün olamaz.

Verilen güçlü vaatler sonucunda 1991–1995 yıllarında Siverek’in il hakkının iade edilmesi ihtimalinin güçlenmesi sonucunda Demirel-Çiller ve döneminde kabinenin en etkili Şanlıurfalı bakanlarından Sayın Necmettin Cevheri Siverek’in il olacağına o kadar inanmıştı ki Siverek ile Hilvan ilçelerinin Şanlıurfa hududundaki birçok köyü Siverek il olduğunda ve Hilvan da Siverek’e bağlanacağından oy kaybetmemesi için referandum yoluyla il merkezine bağlamıştı.

Bu kadar önemli gelişmeler olurken bizim bilmediğimiz bazı oyunlar oynandı ve il talebimiz karşılanmadı.

İl hakkımızın alınamamasından kaynaklanan önemli nedenlerden birisi de sosyal ve siyasal yapıdan kaynaklanan nedenlerden dolayı birlik beraberlik içerisinde davamıza sahip çıkmamamız nedeniyle bu güne kadar amacımıza ulaşamadığımıza inanıyoruz.

Dolaş; Sn. Aymaz, Siverek İl olduğunda ilçe nasıl bir prestij kazanacaktır?

Koçali Aymaz; Siverek ilçe olduğu için il potansiyeline uygun yatırım ve hizmet alamamaktadır. İl idarecileri kaynakların aslan payını il merkezine yatırdıklarından bizlere kırıntılarla idare etmekten başka çare bırakılmamaktadır.

İl idarecilerini bir gün kentimizde halk arasında görmek veya halkı temsil eden kişi veya kurumlarla bir toplantı yaparak sorunları dinlediklerine rastlamak mümkün olmamıştır. Hatta il idarecileri kentimizdeki tesislerin perişan durumunu görüp çözme zahmetine bile katlanmamaktadırlar.

İldeki basit bir iş için mutlaka il merkezine gitmek zorunda kalıyoruz.

GAP projesinin uygulanmaya başladığı 1984 yılından 2008 GAP Eylem planın uygulanmasına kadar geçen sürede il merkezileri cazibe merkezi yapıldığından kentimizde sermaye sahibi ve nitelikli insanların il merkezine gitmeleri kentimizin her yönüyle kan kaybetmesine neden olmaktadır.

İşsizlik nedeniyle her yıl Nisan-Mayıs aylarında 30–40 bin insanımız tarımda ırgatlık için yurdun çeşitli bölgelerine gitmek zorunda kaldıklarından çocukları da eğitimden mahrum kalmaktadır.

SİVEREK il olduğunda;
Siverek il olunca devlet protokolüne girecek, yazışmalar, görüşmeler direk Ankara ile yapılacak, günümüzde Cumhurbaşkanı, Başbakan bir tarafa kentimizin içinden geçen bakanlar bile ilçe olduğu için uğramazken il olunca Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bakanların yanında bütün partilerin genel başkanları da zaman zaman Siverek il’ine gelecek.

İl bütçemiz olacak ve kendi yatırımlarımızı kendimiz yapmış olacağız.
Basit bir iş için Şanlıurfa’ya gitmekten kurtulacak işimizi kısa sürede Siverek il’inde göreceğiz.

Yeni kurulacak il teşkilatına alınacak personellerden Siverekli hemşerilerimiz de yer alacak.
Bu personeller kentimizde harcama yapacakları gibi yeni kurumların birçoğu Siverek il’inde çeşitli yatırımlar yapacak.

Siverek Organize Sanayi Bölgesi hayata geçirilecek. Yeni üretim tesisleri kurulacak. Bu gelişmeler ışığında çeşitli yeni iş sahaları kurulacaktır.

Kentte güvenlik artacaktır.

Bu kadar önemli gelişmeler olurken işsizlik azalacak tarımda ırgatlık için insanlarımız kentini terk etmeyecek. Çocukları eğitimden mahrum kalamayacaktır.

Siverek’te Karacadağ Üniversitesi kurulması çalışmaları başlatılacak ve elbette bir gün gerçekleştirilecektir.

Dolaş ; Siverek’in il yapma ve kalkındırma hususunda iş adamlarınızın katkılarından yana yaşadığınız sıkıntılarınız var mı?

Koçali AYMAZ; Derneğimiz yalnız Siverek’in il yapılması ile ilgilenmiyor. Kentimizin her türlü sorun ve ihtiyaçları konusunda çok kısıtlı imkânlarla çeşitli çalışmalar yapmaya gayret ediyor.

Ne yazık ki iş adamlarımız bu konuda bize gerekli desteği vermekte çok cimri davranıyorlar. Oysa kentimizin gelişmesi için 20 yıl emek veren fikir üreten ve birçoğu da uygulamaya girdiğinden kentin ekonomisinden ve ticaretinden faydalanan kentimizde faaliyetini sürdüren iş adamalarımız dernek çalışmalarına ve katkı sunmaya sıcak bakmamaktadırlar.

Zaman zaman büyük kentlerde yaşayan aydın ve iş adamlarımızdan çok az da olsa bazı destekler aldığımız için ayakta durabiliyoruz.

Takdir edersiniz ki kişi veya kurumların yapacakları her türlü faaliyetin sosyal boyutu olduğu gibi ekonomik boyutu da vardır. Birisi eksik olursa o faaliyetin yapılması aksar, yeterli olmaz veya akamete uğrar ve gerçekleşmez.

Gerek kent içerisinde ve gerekse kent dışındaki Siverekli aydın ve iş adamlarımız derneğe gereken maddi ve manevi desteği vermiş olsalardı inanıyorum ki faaliyetlerimiz çok daha fazla olacağı gibi başarılı sonuçlar almış olacaktık.

İş adamlarımızdan ve aydınlarımızdan derneklerine maddi ve manevi desteği esirgememelerini bekliyoruz.

Dolaş; Hangi devlet adamları Siverek’i il yapma konusunda söz verip de yapmadı?

Koçali AYMAZ; 1959 yılında Başbakan merhum Adnan MENDERES, 1991 yılında Milli Eğitim Bakanı Hasan Celal GÜZEL, Cumhurbaşkanı merhum Turgut ÖZAL, Başbakan Mesut YILMAZ,  Başbakan Süleyman DEMİREL, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı merhum Erdal İNÖNÜ, Tarım ve Köy İşleri Bakanı Necmettin CEVHERİ, Devlet Bakanı Mehmet KAHRAMAN,  1993 yılında, Kültür Bakanı Fikri SAĞLAR, Bayındırlık Bakanı Onur KUMBARACIBAŞI, İçişleri Bakanı Nahit MENTEŞE, 1984 yılında Başbakan Tansu ÇİLLER, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Murat KARAYALÇIN, 1998 yılında Cumhurbaşkanı Süleyman DEMİREL ve 2000 yılında Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Devlet BAHÇELİ ilk akla gelenlerdir.

Dolaş ; Sn. Aymaz, Karacadağ Kayak Merkezi bir Uludağ veya Palandökendeki Kış Turizmi gibi yeterince ilgi görüyor mu? Görmüyorsa… Beklentileriniz nelerdir?

Koçali AYMAZ; Siverek keşfedilmemiş ve işlenmemiş bakir topraklardan birisidir. Kentimizde o kadar çok tarihi ve doğal güzellikler var ki turizme açmayı başardığımızda kentimize, bölgemize ve ülkemize olağan her yönüyle üstün katkı sağlayacağını düşünüyoruz.

Dediğiniz gibi Karacadağ kayak tesislerinin kış turizme açıldığında bölgemize önemli canlılık getirecektir.

Bölgenin yaz aylarında 40-45 derecelik sıcağı göz önüne alındığında Karacadağ’ın yayla turizmine açılması durumunda bölgemizdeki vatandaşlar için önemli sayfiye yeri olarak rağbet göreceğine inanıyoruz.

Kentimizin Fırat havzası ve Atatürk barajı çevresindeki su, dağ, kanyon, mağara ve doğal güzellikler turizme açıldığı takdirde bölgenin turizm merkezi olmaması için hiçbir neden olamaz.

Uygulamaya baktığımızda il merkezlerinin cazibe merkezi yapılması ile uğraşılıp önemli projeler üretilip uygulanırken bu kadar önemli serveti idareciler görmediği gibi hiçbir idareci sahip çıkmıyor.

Peki, bölge nasıl kalkınacak?
Nasıl bölgeler arasındaki gelişmişlik farkı ortadan kalkacak?
Yalnız il merkezlerini geliştirerek bütün yerleşim birimlerindeki insanları illere getirerek oraları viran ederek olacağı sanılıyorsa bu sadece hayaldan öteye gitmez diye düşünüyorum.

Dolaş ;Fıratınsesi gazetesi  okurlarına son olarak vermek istediğiniz mesajınızı alabilir miyiz?

Koçali AYMAZ; Böyle bir fırsatı bize tanıdığınız için başta size, sizin şahsınızda Fıratın Sesi gazetesine teşekkür ederken,

Son olarak şunları söylemek isterim. Siverek bölgemizde ve ülkemizde çok önemli potansiyele sahip bir kenttir.

Siverek’i coğrafik ve stratejik konumunun yanında 4.314 km2’lik yüzölçümüne, 7 bucağa, 2 beldeye, 177 köye, 300’ü aşkın mezraya, 21 mahalleye ve 38 ilden büyük nüfusuyla önemli gelir kaynaklarına sahip bir kent olarak on binlerce eğitimli genç nüfusuyla ilçe idaresi ile idare edilemez.

Siverek’te görev yapan bütün mülki amirlerin de aynı görüşte olduğunu söylemek isteriz.

 Biz Siverekliler olarak, ülkemizin gelişmesine üreterek, istihdam yaratıp hazineye katkıda bulunmak için önümüzün açılmasını istiyoruz.

Siverekli SİVEREK’İN il yapılarak aslına döndürülüp ihya edilmesini bekliyor.

Bu kadar devleti yöneten liderler Sivereklilere verdikleri 41 vaadi nedeniyle ve devlette devamlılık esas olduğuna göre SİVEREKLİLERE bir il borçludur. Ve bu borcunu yerine getirmelidir.

Fıratın Sesi Gazetesi/Siverek Gençlik Haber

Bu haber 3265 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR x
Siverek'te feci kaza 3 ölü, 6 yaralı
Siverek'te feci kaza 3 ölü, 6 yaralı
Siverek Hür Gençlik Gazze için yürüdü
Siverek Hür Gençlik Gazze için yürüdü